Proteinkjelda bestemmer utvikling av fedme

Fedme aukar globalt, og er forbundet med risiko for å utvikle sjukdommar og tidlig død. Fedme kan førebyggast med kosthald, og i den samanheng har eit kosthald med høgt innhald av protein vist seg å være gunstig. Det er mindre kjent korleis ulike proteinkjelder påverkar førebygging av fedme, og formålet for studien var derfor å undersøkje evna ulike proteinkjelder kan ha til å førebygge fedme ved å bruke mus som modelldyr. I studien fekk mus forskjellige proteinkjelder som hadde både høgt og normalt innhald av protein.

Studien viste at mjølkeproteinet kasein var den einaste proteinkjelda som fullstendig kunne førebygge fedme i ein høg-protein diett. Mus som fekk kasein hadde høgt utrykk av brunt fett, som kan bidra med å førebygge fedme. Vidare viste studien at mus som fekk soya eller torsk som proteinkjelde i en høg-protein diett hadde mindre utvikling av fedme enn mus som fekk proteinkjelder frå biff, kylling eller magert svin, som viste seg å være meir fedme-fremmande i ein høg-protein diett.

I doktorgradsarbeidet undersøkte Fauske også ein fedme-fremmande diett med normalt protein innhald. Musene fekk då torsk eller magert svin som proteinkjelder. Resultata viste at torsk som proteinkjelde både førebygga fedme, og reduserte energiinntaket hjå musene. Den vetle mengda omega-3 frå torsk hadde stor kapasitet til å auke omega-3 nivået i blodet hjå musene, som kan gje ei rekkje positive helseeffektar. Magert svin som proteinkjelde i denne type diett viste seg å ikkje ha nokon førebyggande effekt på fedme.

Studien undersøkte vidare om fryst eller fersk torsk har ulik kapasitet til å førebygge fedme. Musene fekk dermed fryst eller fersk torsk som proteinkjelder i ein fedme-fremmande diett med normalt protein innhald. Studien viste at mus som fekk fryst torsk hadde mindre auke i fedme, enn mus som fekk fersk torsk som proteinkjelde.

Avhandlinga konkluderer med at langtidseksponering av ulike proteinkjelder har stor kapasitet til å bestemma utvikling av fedme.

Personalia

Kristin Røen Fauske er født i 1987, og oppvaksen på Voss. Ho har ein mastergrad i human ernæring (2013) frå UiB. Doktorgradsarbeidet vart utført som stipendiat ved Nasjonalt institutt for ernærings- og sjømatforskning (NIFES) som no er ein del av Havforskningsinstituttet (HI), i samarbeid med Institutt for biomedisin.

Hovudveiledar var professor Lise Madsen, og dr. scient. Bjørn Liaset og professor Livar Frøyland var medveiledere.